2019 was voor vele retailers een goed jaar maar na de komst van het Coronavirus was er gelijk een forse omzetdaling in de branche te zien. Na de ‘tweede golf’ en de daarbij horende verplichte winkelsluiting hebben veel winkeliers last van een enorme schuldpositie.
Schulden en gedragsverandering sinds de komst van het Coronavirus
Marieke Blom, hoofdeconoom ING Nederland, benadrukt dat de mode- en schoenenbranche sterk geraakte branches zijn. Op basis van pintransacties schat ING een omzetdaling van 40% in de fysieke winkels. Gedurende de crisis is er een grote stijging in online aankopen te zien. Gemiddeld genomen schat het CBS dat er een omzetdaling van 20% geweest is in het jaar 2020.
Consumenten hebben in de tijd van de Coronacrisis gezien hoe online te winkelen. Deze ontwikkelingen zitten in een sneltrein en hebben alles te maken met gedragsverandering. Harald Benink, Hoogleraar Banking & Finance aan Tilburg University, bespreekt aan tafel de gedragsverandering sinds de komst van het Coronavirus. Hij benadrukt dat de gedragsveranderingen sinds de komst van het virus zullen blijven en dat de branches zich hierop zouden moeten aanpassen. Corona is geen normaal bedrijfsrisico, het heeft de structurele veranderingen die al gaande waren versterkt en de detailhandel moet structureel gaan innoveren.
De steun vanuit de overheid
Anke bespreekt de steun die de overheid gedurende de crisis biedt. Zij vindt dat door de gedwongen winkelsluiting winkeliers in hun eigendomsrecht zijn aangetast. Zij is dan ook van mening dat de steun een compensatie had moeten zijn omdat winkeliers gedwongen zijn om uitvoeringsorgaan van de overheid te worden.
Marieke Blom benoemt dat de overheid ongekende ingrepen heeft doorgevoerd. De steun is voornamelijk economisch beargumenteerd, morele afwegingen zijn niet besproken. Het verschil of winkeliers zwaar of minder zwaar getroffen zijn is afhankelijk van vele factoren. De economische schade is niet gelijk verdeeld.
Hoe komen winkeliers uit deze crisis?
Er is een groot verschil in betalingsachterstanden. Ondernemingen hebben publieke en private schulden. De overheid heeft geld ingezet om de bedrijven te steunen. Harald Benink pleit dat de schulden in de private sector worden meegenomen in het geheel. Dit zal niet bij de belastingdienst moeten stoppen, dit zou breder gedragen moeten worden.
Marieke Blom denkt dat de overheid geen generieke kwijtschelding kan doorvoeren. Dit komt omdat de verschillen te groot zijn. Omdat de maatregelen per kwartaal worden ingezet is de cumulatieve schade die bedrijven gedurende de hele Coronaperiode hebben opgelopen niet meegewogen in de verleende steun. Zij denkt dat het moment en de periode van terugbetaling wordt aangepast. Zij noemt dit een logische politieke richting. De belastingschuld zelf is namelijk niet objectief. De ondernemer kiest er zelf voor waar de schuld wordt neer gelegd en hoe dat op te lossen.
De overheid heeft een noodzakelijke rol om extra compensatie te bieden die gebaseerd zou moeten zijn op geleden omzetverlies of een ander objectiveerbaar criterium. De overheid zou geen belastingschuld moeten kwijtschelden maar extra subsidie uit moeten keren aan bedrijven die cumulatief gedurende de hele periode veel omzetverlies hebben gehad door de crisis. Voor alle private schuldeisers zal gelden dat voor een deel van bedrijven er schulden geherstructureerd moeten worden. Overheid en banken moeten hierin samenwerken zodat dit soepel en rechtvaardig kan verlopen.
Anke geeft aan wanneer bedrijven die blijven bestaan jarenlang bezig zijn met terugbetaling van hun schulden de innovatieve kracht per bedrijf maar, ook macro-economische, daar zwaar onder zal leiden. Dit is niet goed voor de economische ontwikkeling van ons land. Bedrijven moeten, helemaal in tijden als deze, blijven investeren in online, AI en digitale ontwikkelingen. De innovatieve capaciteit moet overeind blijven.
Marieke: ‘De eerste stappen om gezond uit te crisis te komen zijn steun en schuldherstructurering.’
Om winkeliers door de crisis heen te helpen is er perspectief nodig, een samenwerking tussen privaat en publiek en tot slot, rechtvaardigheid.
Harald Benink roept op om nu al na te denken over kaders hoe er met de nu al lopende schulden moet worden omgegaan. Bij aankomende calamiteiten moet er voldoende geleerd zijn van deze periode.
Bekijk de video
Bovenstaand artikel is een korte samenvatting over de video van De Nieuwe Wereld.
Bekijk de video van De Nieuwe Wereld hier
